The Diploma Devils

In mijn boek ‘Work Action Heroes’ (Acco, 2015) voer ik de superheld Captain Competence op die als ongekwalificeerde schoolverlater ‘sans papiers’ zijn weg zoekt op de arbeidsmarkt. Ook al zit hij boordevol competenties, toch botst hij op vele plaatsen op zijn vijand, Diploma Devil, die enkel mensen toelaat tot de arbeidsmarkt als ze het juiste diploma hebben. Geen diploma, een te laag diploma, een buitenlands diploma, … en de toegang word je geweigerd. Diploma Devil reduceert de mens tot zijn diploma, hoe gedateerd dit diploma ook mag zijn.


De Diploma Devils zijn sterk aanwezig bij de overheid maar vind je helaas ook elders terug. Je zou denken dat hun positie verzwakt is door de aanhoudende arbeidsmarktkrapte maar niets is minder waar, het discours van arbeidsmarktexperten ten spijt. Het volstaat de vacatures in kranten en tijdschriften na te pluizen en je staat verbaasd bij de volhardende houding om diploma’s voorop te stellen voor allerlei functies en beroepen. Zo krijgt natuurlijk niet elk talent een echte kans op de arbeidsmarkt en werkt men zelf de krapte op de arbeidsmarkt in de hand.


Recent kwam ik de Diploma Devils ook tegen in de procedure tot goedkeuring van de bacheloropleiding ‘toegepaste psychologie'. De hoofdbekommernis van de beoordelaars - met een masterdiploma 'psychologie'- was dat deze bachelors toch geen taken van hen gingen overnemen en op de juiste hiërarchische trede van de organisatieladder bleven staan. Een standpunt dat je ook terugvindt bij andere erkende en beschermde beroepen zoals bijvoorbeeld in de taakverdeling tussen artsen, verpleegkundigen en zorgkundigen. De vraag stelt zich of zo'n rigide diploma-opstelling niet voorbijgaat aan de maatschappelijke, educatieve en technologische ontwikkelingen, de segregatie en de krapte in de hand werkt en de doorstroom op de arbeidsmarkt afremt.


Drijf de Diploma Devils dus in een hoekje! Werf competentie- en niet louter diplomagericht! Investeer in lang leuk leren en maak verworven competenties zichtbaar! Ontwikkel competenties al doende! Doe aan interne rekrutering! Laat mensen toe hun eigen job te boetseren in functie van hun vaardigheden! Focus niet enkel op hipo’s maar ontdek eenieders unieke troeven! Zorg voor heterogene teams waarbij mensen met en zonder diploma’s kunnen doorgroeien naar hun hoogste niveau! Deel je organisaties niet in allerlei kotjes en vakjes in maar zorg voor een continuüm van ontwikkelmogelijkheden en -fases! Zo zorg je voor een rijk team van Captains Competence!